1. Mối liên hệ giữa dậy thì muộn và nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường

Dậy thì muộn không chỉ tác động đến khía cạnh tâm lý mà còn tiềm ẩn những nguy cơ sức khỏe lâu dài, trong đó có mối liên hệ với bệnh đái tháo đường.

Một nghiên cứu lớn trên gần một triệu bé trai vị thành niên mới được trình bày tại Đại hội chung đầu tiên giữa Hiệp hội Nội tiết Nhi khoa châu Âu (ESPE) và Hiệp hội Nội tiết châu Âu (ESE) cho thấy, những bé trai dậy thì muộn hơn mức trung bình có nhiều khả năng mắc bệnh đái tháo đường type 2 khi trưởng thành.

Trong nghiên cứu này, nhóm các nhà khoa học từ Israel đã kiểm tra 964.108 nam thiếu niên Israel từ 16 -19 tuổi được tuyển dụng để phục vụ nghĩa vụ quân sự từ năm 1992 đến năm 2015, trong số đó có 4.307 em được chẩn đoán mắc chứng dậy thì muộn.

Họ đã theo dõi những cá nhân này cho đến cuối năm 2019 và phát hiện ra rằng, những nam thiếu niên dậy thì muộn có khả năng mắc bệnh đái tháo đường type 2 ở giai đoạn đầu trưởng thành cao hơn khoảng 2,5 lần so với những nam thiếu niên không dậy thì muộn, ngay cả sau khi điều chỉnh theo năm sinh và quốc gia, tình trạng kinh tế xã hội, chức năng nhận thức và trình độ học vấn. Sau khi tính đến cân nặng cơ thể, nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường type 2 cao hơn 37% ở những nam thiếu niên này.

Giáo sư Orit Pinhas-Hamiel, tác giả chính của nghiên cứu cho biết: "Đây là nghiên cứu quy mô lớn đầu tiên báo cáo về mối liên hệ giữa dậy thì muộn ở bé trai vị thành niên và nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường type 2 tăng cao.

Kết quả rất đáng ngạc nhiên vì dậy thì muộn thường được coi là một tình trạng lành tính. Chúng tôi cho rằng, nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường type 2 sớm cao hơn ở trẻ trai dậy thì muộn có thể là do một cơ hội trong quá trình phát triển khi cơ thể đặc biệt nhạy cảm với hormone và các yếu tố môi trường - tương tự như cách trẻ nhỏ hình thành kỹ năng ngôn ngữ hoặc cách dậy thì ảnh hưởng đến sức mạnh của xương".

Những phát hiện này góp phần giúp hiểu rõ hơn về cách thời điểm dậy thì có thể ảnh hưởng đến sức khỏe chuyển hóa lâu dài và nhấn mạnh nhu cầu cần theo dõi để chẩn đoán sớm bệnh đái tháo đường type 2.

Việc nhận biết dậy thì muộn ở nam giới là dấu hiệu sớm cho thấy nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường type 2 tăng cao có thể giúp xác định những cá nhân dễ bị tổn thương và áp dụng các biện pháp phòng ngừa, Giáo sư Pinhas-Hamiel nhấn mạnh.

2. Cách nhận biết dấu hiệu dậy thì muộn ở trẻ trai

Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời, đánh dấu sự trưởng thành về thể chất và sinh lý. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu dậy thì muộn ở trẻ, đặc biệt là trẻ trai rất quan trọng để có biện pháp can thiệp nhằm giúp trẻ vượt qua những ảnh hưởng về tâm lý, đồng thời phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.

Do đó, cha mẹ nên chú ý theo dõi quá trình phát triển của trẻ, nếu nhận thấy con trai mình có những dấu hiệu bất thường so với độ tuổi dậy thì thông thường thì nên đưa con đi khám. Việc chẩn đoán sớm giúp bác sĩ có thời gian để đánh giá và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất cho từng trường hợp cụ thể.

Theo ThS.BS Nguyễn Cảnh Chương, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, giai đoạn dậy thì là lúc trẻ phát triển mạnh cả về chiều cao lẫn cân nặng, cha mẹ có thể nhận thấy rõ sự khác biệt về vóc dáng của trẻ. Thông thường bé gái sẽ dậy thì sớm hơn so với bé trai khoảng từ 1-2 năm. Ở trẻ trai, dậy thì muộn được chẩn đoán khi xuất hiện các dấu hiệu sau:

*Trẻ 13-14 tuổi nhưng tinh hoàn không to. Bộ phận sinh dục không phát triển hoàn chỉnh. Quá trình phát triển và hoàn thiện bộ phận sinh dục kéo dài hơn 4 năm.

*Trẻ chưa có lông mu, lông nách, phần lông ở chân chưa dày và sậm màu.

*Không có dấu hiệu vỡ giọng...

Việc điều trị dậy thì muộn ở trẻ sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và tùy từng mức độ ở trẻ. Các bác sĩ sẽ thông qua thăm khám lâm sàng để chẩn đoán dậy thì muộn ở trẻ bằng các phương pháp như chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm di truyền, xét nghiệm nội tiết…

Tổng hợp nhiều nguồn