Vì sao nhiều tài xế thắc mắc về việc vào số lùi khi đang chạy?

Trong lúc lái xe, một số người do nhầm lẫn hoặc tò mò đã từng thử hoặc ít nhất đặt câu hỏi: Nếu chuyển số lùi về R khi đang lái xe thì chuyện gì sẽ xảy ra? Đây là tình huống tưởng chừng “ngớ ngẩn” nhưng thực tế lại khá phổ biến, đặc biệt với những tài xế mới. Điều quan trọng là hậu quả khác nhau tùy thuộc vào bạn đang sử dụng xe số tự động hay xe số sàn.

Nếu bạn đang cầm lái một chiếc xe đời mới với hộp số tự động, việc chuyển từ D (Drive) sang R (Reverse) khi xe đang chạy gần như bất khả thi. Lý do là vì hầu hết các xe hiện đại đều trang bị cơ chế bảo vệ hộp số ngăn chặn chuyển số vào R, có thể là khóa cơ học (shift lock) hoặc cảm biến điện tử kết nối với ECU.

Khi tài xế cố gắng gạt cần chuyển số về R, xe sẽ phản ứng nhẹ nhàng bằng cách bật camera lùi hoặc hiện cảnh báo trên bảng điều khiển nhưng tuyệt đối không cho phép hộp số vào số R. Nhờ vậy, hộp số và động cơ của xe được “giữ an toàn” khỏi một cú sốc cơ khí cực lớn.

Ngược lại, đối với những mẫu xe số tự động đời cũ chưa có công nghệ bảo vệ có thể sẽ gặp một số tình trạng như động cơ tắt máy đột ngột, dẫn đến mất trợ lực lái và phanh, khiến việc điều khiển xe cực kỳ nguy hiểm. Nếu không may, hộp số có thể bị hỏng hóc nặng dẫn đến chi phí sửa chữa tốn kém từ vài chục cho đến cả trăm triệu đồng.

Đối với xe số sàn, nhiều người nghĩ mình có thể kiểm soát hoàn toàn nên an toàn hơn. Nhưng thực tế, hộp số sàn có cơ cấu đồng bộ (synchronizer) để khớp tốc độ giữa trục truyền động và bánh răng.

Hầu hết xe số sàn cũng được trang bị cơ chế an toàn, phổ biến là hệ thống reverse lockout - một cơ chế khóa cơ khí hoặc điện tử ngăn người lái vào số lùi khi xe đang chạy tiến.

Tuy nhiên, nếu người lái cố tình dùng lực mạnh để vượt qua, hậu quả có thể rất nghiêm trọng như mài mòn hoặc hỏng bộ đồng tốc, gãy bánh răng và nặng nhất là hỏng toàn bộ hộp số. Chi phí sửa chữa hộp số sàn bị hỏng do hành động cố tình chuyển số R khi xe đang chạy có thể lên tới hàng chục triệu đồng.

Nếu lỡ tay chuyển số về R khi đang chạy thì phải làm gì?

Theo khuyến cáo từ các chuyên gia chăm sóc và bảo dưỡng ô tô, nếu điều này xảy ra, tài xế cần nhả chân ga ngay lập tức để giảm tải cho hộp số, chuyển cần số về N (Neutral), bình tĩnh đưa xe về lề đường và dừng lại.

Sau đó, đưa cần số về P (Park), bật đèn cảnh báo nguy hiểm. Kiểm tra xem xe có dấu hiệu bất thường như tiếng kêu lạ, rung mạnh hay mùi khét không. Nếu xe vẫn hoạt động bình thường, hãy mang đi kiểm tra. Còn nếu thấy có dấu hiệu bất thường, không tiếp tục lái, hãy gọi cứu hộ để tránh hỏng hóc nặng hơn.

Nói tóm lại, các tài xế đừng bao giờ thử chuyển số về R khi đang lái xe. Mặc dù xe số tự động đời mới có cơ chế bảo vệ hộp số, nhưng xe đời cũ và xe số sàn vẫn tiềm ẩn nguy cơ. Điều mà tài xế cần làm là luôn lái xe an toàn, tránh những thói quen tò mò có thể dẫn đến những sửa chữa tốn cả “núi tiền”.