Lá é (hay còn gọi là é trắng, húng trắng, trà tiên, tiến thực, hương thảo, húng lông...) là một loại rau gia vị được trồng nhiều ở Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.

Thoạt nhìn, lá é trông giống lá húng quế ở miền Bắc nhưng thực chất, đây là 2 loại rau gia vị khác nhau. Cụ thể, cây é có thân màu xanh, trắng, bề mặt có lớp lông thưa, còn cây húng quế có thân màu tím, không có lông.

Lá é có hình bầu dục, mép lá khía răng cưa, gân lá có lông ở cả 2 mặt nhưng dày hơn ở mặt dưới. Khi vò, lá é thấy có mùi thơm giống mùi của cây sả.

Ảnh: Nguyen Thu Thuy

Chị Thu Phương – 1 tiểu thương chuyên cung cấp lá é ở Đắk Lắk cho biết, cây é rất dễ trồng, tái sinh chủ yếu từ hạt hoặc nhân giống bằng cành.

Loại cây này trồng 1 lần cho thu hoạch quanh năm, nhờ đó bà con có thể ngắt cành, hái lá và cung cấp tới các tỉnh thành khắp cả nước trong nhiều tháng.

“Một số địa phương phía Bắc và phía Nam cũng trồng cây é. Tuy nhiên, cây é trồng trên đất cát ở miền Trung được nhận xét là có hương vị đậm đà và thơm hơn so với cây é trồng ở các vùng khác”, chị Phương nói.

Từ loại rau quen thuộc ở miền Trung, lá é giờ được ưa chuộng ở nhiều tỉnh thành từ Nam ra Bắc. Ảnh: Uyên Bắc Hải

Nữ tiểu thương cũng tiết lộ, ở miền Trung, lá é được sử dụng làm rau gia vị rất phổ biến. Trong đó, bà con địa phương thường kết hợp loại lá này với ớt xanh và muối trắng, tạo thành thứ gia vị thơm ngon để chấm với thịt gà, cá sông, cá biển hay đơn giản là ăn kèm trái cây, cơm nóng đều ngon.

Ngoài làm đồ chấm, lá é còn là nguyên liệu chế biến nhiều món ăn hấp dẫn khác như xào thịt vịt, nướng cá khô…, nhưng nổi tiếng và được yêu thích nhất là món lẩu gà lá é.

Món ăn này được xem như đặc sản trứ danh ở Đà Lạt, gây ấn tượng với thực khách bởi sự tổng hòa giữa vị ngọt thanh của nước dùng, vị đậm đà, giòn ngon của những miếng gà chắc thịt, thêm vị chua của măng, vị thơm của nấm và đặc biệt là hương thơm đặc trưng của lá é.

Món lẩu gà lá é hấp dẫn. Ảnh: Le Phuong Anh

Bên cạnh đó, món lẩu gà nóng hổi còn tăng thêm vị hấp dẫn nhờ chén muối chấm, được pha chế từ ớt, tiêu sọ và lá é giã nhuyễn, khiến thực khách ăn xong có thể cảm nhận mùi vị tinh dầu tiết ra cay nồng nhẹ, tê tê nơi đầu lưỡi.

“Lá é nhúng vào nồi nước lẩu rồi vớt ra ăn ngay, khi rau còn tái sẽ cảm nhận được vị bùi, thơm, the the giống lá hương nhu, bạc hà”, chị Phương chia sẻ.

Không chỉ Đà Lạt, món lẩu gà lá é còn được ưa chuộng ở cả các tỉnh thành lớn từ Nam ra Bắc. Vì thế, loại rau này được nhiều nhà hàng, quán lẩu khắp 3 miền nhập về tiêu thụ, đáp ứng nhu cầu thưởng thức đa dạng của thực khách thập phương.

Chị Phương cho hay, để đảm bảo chất lượng cho món ăn và rau giữ được độ tươi ngon nhất, lá é thường được vận chuyển trong ngày bằng đường hàng không tới các tỉnh thành xa như Hà Nội, Đà Nẵng, TPHCM…

Nhờ vậy mà các nhà hàng, quán ăn luôn có nguồn lá é tươi để sẵn sàng chế biến, phục vụ thực khách.

Tại Hà Nội, lá é được bán với giá 70.000-80.000 đồng/kg. Ảnh: Bếp Xưa

Ngoài sử dụng như một loại gia vị trong ẩm thực, lá é trắng còn mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe.

Theo sách Cây thuốc và động vật làm thuốc (tập 2) của tác giả Đỗ Huy Bích và cộng sự, lá é có vị cay, tính ấm, được sử dụng trong các bài thuốc có tác dụng ra mồ hôi, phát tán các tác nhân gây bệnh (như phong, hàn, thấp, nhiệt) ở vùng da, cơ bắp...

Lá é không chỉ là nguyên liệu chế biến món ngon mà còn mang lại một số lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe. Ảnh: Nguyen Thao

Đặc biệt, cành và lá é (thu hái khi cây é chưa có hoa hoặc mới ra nụ) có thể dùng tươi hoặc đem phơi trong bóng mát cho đến khi khô, dùng để cất lấy tinh dầu…

Theo VietNamNet