Tại sao xe chạy trên đường cao tốc thường tiết kiệm hơn chạy trong phố?

Lý do rất đơn giản: Khi chạy trong thành phố, bạn phải dừng và khởi động liên tục tại đèn đỏ, trong lúc tắc đường, hoặc khi nhường đường. Quá trình này tiêu tốn rất nhiều nhiên liệu vì xe không duy trì được tốc độ ổn định và phải tăng tốc liên tục từ điểm dừng. Động cơ cũng phải hoạt động nhiều hơn khi chạy không tải, nhất là trong điều kiện kẹt xe.

Trái lại, khi chạy trên đường cao tốc, xe có thể giữ tốc độ đều đặn trong thời gian dài. Quán tính giúp bạn duy trì chuyển động mà không cần phải tăng ga liên tục, đặc biệt là với các xe sử dụng động cơ đốt trong truyền thống.

Vòng tua máy và hộp số: Bí mật phía sau mức tiêu thụ nhiên liệu

Một trong những yếu tố then chốt ảnh hưởng đến mức tiêu thụ nhiên liệu là vòng tua máy (RPM). Động cơ quay càng nhanh, lượng nhiên liệu bơm vào xi-lanh càng nhiều. Mỗi vòng quay cần phun nhiên liệu để sinh công, vì vậy RPM càng cao, xe càng tốn xăng.

Để dễ hình dung, hãy tưởng tượng bạn đang đạp xe. Khi ở số thấp, bạn đạp nhẹ nhưng xe đi chậm. Khi chuyển sang số cao, việc đạp sẽ nặng hơn, nhưng bạn lại đi xa hơn với mỗi vòng quay. Xe ô tô cũng hoạt động tương tự, nhờ sự phối hợp giữa hộp số và động cơ để tối ưu hóa mức tiêu thụ nhiên liệu ở từng tốc độ.

Xe hiện đại với hộp số tự động có nhiều cấp số, đôi khi tới 8-10 cấp cho phép xe duy trì vòng tua thấp ở tốc độ cao. Điều này giúp bạn chạy 100 km/h mà động cơ vẫn hoạt động nhẹ nhàng, tiết kiệm nhiên liệu.

Đâu là tốc độ lý tưởng để tiết kiệm nhiên liệu?

Mỗi xe đều khác nhau do tỷ số truyền động. Thực tế, tốc độ mà bạn có thể di chuyển với xe ở số cao nhất và vòng tua máy càng thấp càng tốt chính là tốc độ tối ưu để tiết kiệm nhiên liệu, nhưng câu trả lời còn nhiều điều hơn thế nữa.

Một nghiên cứu của Cơ quan Giao thông Vận tải New Zealand công bố vào năm 2017 đã tổng hợp dữ liệu từ nhiều báo cáo quốc tế và kết luận rằng, mức tiêu thụ nhiên liệu thấp nhất đạt được khi duy trì tốc độ đều trong khoảng từ 50-80 km/h.

"Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), ước tính mức tiêu thụ nhiên liệu của xe chạy ở tốc độ 90 km/h tiết kiệm hơn 23% nhiên liệu so với chạy ở tốc độ 110 km/h. Một nghiên cứu khác của Hội đồng An toàn Giao thông châu Âu (ETSC) còn chỉ ra rằng chạy ở 90 km/h tiết kiệm hơn 30% nhiên liệu so với tốc độ 120 km/h", báo cáo nêu rõ

Bên cạnh việc đưa thêm nhiều cấp số vào hộp số, hiệu quả tiêu thụ nhiên liệu còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Loại xe (sedan, SUV, bán tải...), khối lượng xe và hàng hóa, điều kiện đường sá và thời tiết, áp suất lốp, bảo dưỡng định kỳ và công nghệ hiện đại nhằm tối ưu hóa ở cả tốc độ cao.

Ngày nay, các hãng xe ngày càng cải tiến khí động học, giảm ma sát lốp và ứng dụng công nghệ hộp số tân tiến để giúp xe tiết kiệm nhiên liệu hơn ngay cả khi di chuyển ở tốc độ cao. Điều đó có nghĩa là, ở tốc độ như 100 km/h hay thậm chí 110 km/h, mức tiêu thụ nhiên liệu vẫn có thể nằm ở mức hợp lý nếu xe được thiết kế tối ưu.

Tuy nhiên, bạn cần nhớ rằng tốc độ tiết kiệm nhiên liệu nhất không đồng nghĩa với tốc độ nhanh nhất. Việc lái xe với tốc độ vừa phải, ổn định và không phanh tăng giảm đột ngột vẫn là cách tốt nhất để giảm thiểu chi phí nhiên liệu mỗi chuyến đi.