Tôi đang nằm trong một nhà Bảo tàng trên bờ biển, nhưng là một bộ xương. Bộ xương cá voi! Bộ xương dài hai chục mét, trắng ngà, ngời ngời trong ánh điện. Những lúc các bạn tới xem, ánh điện đủ màu lại loang loáng. Ánh sáng làm huyễn hoặc mọi người. Ánh sáng làm bộ xương tôi lung linh, muốn chuyển động, muốn quẫy bơi vào không gian như thể trong đại dương... Ánh sáng sẽ đưa các bạn tưởng tượng tôi là một cơ thể sống của mười triệu năm trước...

Nguyên sinh nơi tôi ở và vẫy vùng ngoài tận khơi xa Thái Bình Dương. Mặt biển muôn trùng sóng vỗ. Lòng biển thăm thẳm. Đáy biển trong xanh tựa pha lê. Tôi thường bơi lao sâu xuống khám phá đáy biển. Đấy là những cuộc chu du vô cùng ngoạn mục và thích thú. Từng bầy thủy vật trôi như những dòng ngân hà giao thoa, múa lượn. Ngồn ngộn những bãi san hô vô vàn kiểu dáng và màu sắc. Miên man những thảm rong rêu cho các loài ốc, các loài sao biển ẩn rúc tự tình... Một tiếng động, một tiếng kêu nhẹ cũng âm vang, ngân nga rung động cả một khoảng lòng đại dương. Lão Thần Mặt Trời già nua luôn điều khiển, nung nấu biển và không gian theo ý thích. Lão vui thì ánh sáng xuyên suốt đáy đại dương. Lão buồn thì không thiết mở cửa mây; mặc sức kéo những đám mây lê thê trên mặt biển tối sầm và đổ mưa như trút giận...

Thế giới đại dương là một thế giới sôi động của muôn loài, là một hành trình bất tận của sinh tồn và diệt vong. Các loài chia nhau ra từng tầng, từng khoảng môi sinh để sống, kiếm ăn, sinh sản, nối tiếp đời này sang đời khác. Các bạn trên dương gian mặt đất thường gọi thế giới chúng tôi là Thủy cung. Đại Thủy cung! Cũng có kẻ cai trị, cũng có kẻ sang hèn, mạnh yếu, cũng có kẻ lành lặn, kẻ tật nguyền. Cũng rất nhiều những cuộc chiến tranh! Mọi giống nòi, mọi cá thể đều có số phận. Đã mang số phận thì có rủi may, thăng trầm của số phận.

Như một lẽ thường tình, như một sự sắp đặt của Đấng Tạo hóa, ở đâu trong lòng đại dương này cũng có cá lớn nuốt cá bé. Cá lớn luôn sợ mất vị thế và oai phong nên suốt đời vây tìm cá bé để tiêu diệt để phục vụ cho sự sinh tồn loài mình. Cá bé cam chịu cá lớn săn đuổi làm mồi. Cá bé lại ăn các thứ khác ăn được và muốn tránh khỏi bị nuốt lúc này thì phải tinh khôn, phải lẩn khuất. Nhưng rồi cá bé lúc khác lại dại dột, hớ hênh. Cá lớn thường cậy to khỏe, cậy thế nên nhiều khi cũng ngốc nghếch và mất khôn. Tóm lại: các loài dựa vào nhau mà sống, lựa thế mạnh thế yếu mà thích nghi, hài hòa, cân đối thủy sinh và tồn tại Thủy cung. Mất Thủy cung là chẳng còn gì nữa.

Chúng tôi những tưởng cõi Thủy cung này sẽ bền vững mãi mãi. Vậy mà...

Tranh của họa sĩ Trần Đình Diệu

Một ngày nọ, tự dưng trời âm u như một chiếc áo phù thủy trùm xuống. Thần Mặt Trời dửng dưng tít cao xanh. Gió đang thổi lộng bỗng đổi chiều rồi quay cuồng lốc xoáy. Sóng vật vã đảo điên. Mặt biển gồng lên, cong vẹo. Đáy biển rung chuyển, đục ngầu. Không gian đen đặc. Muôn loài ngơ ngác, hoảng sợ, va đập vào nhau. San hô dồn đống vụn nát. Rong rêu bối bắm lại từng mảng. Bỗng những tràng tiếng nổ bùng lên vang động. Biển như một con thú hoang, chồm những cột sóng tung tóe, đánh ụp xuống, vỡ ra những vực thẳm toang hoác. Dư ba liên tiếp những tràng dài nhức buốt. Những ngọn núi há miệng khổng lồ. Lửa phụt lên bất tận...

Động biển, động đất, núi lửa và sóng thần! Cá Voi tôi chỉ kịp nghĩ vậy rồi lao thục mạng, phóng lên những sóng âm thanh rối loạn. Những dòng nham thạch cháy đỏ nóng nghìn độ, mang đất đá tung tá lỏa lên không trung, rồi đất đá, bùn lửa cứ thế rơi vung vãi. Cơ man những mảnh nham thạch, những khối đá to nhỏ rơi xuống biển. Thứ thì chìm nghỉm. Thứ thì cắm chênh vênh một nửa vào ruột biển, một nửa trơ trên mặt nước sôi sùng sục. Trong vòng xoáy khủng khiếp ấy, các loại cá, thủy sinh, thủy tức, rong rêu bị hút theo. Chết chóc và sống sót, vùi lấp và hủy diệt khắp nơi.

Các eo biển, vịnh biển đã hình thành như thế! Vịnh Hạ Long, Bái Tử Long, Lan Hạ... của các bạn cũng đã hình thành như thế! Hàng nghin khối đá hóa thân thành hàng nghìn hòn đảo, tiếp tục gội nắng dầm mưa, trơ gan cùng tuế nguyệt, nứt nẻ, sụt vỡ. Để rồi còn lại một vùng cảnh quan non xanh nước biếc đến ngày nay. Tôi, Cá Voi, một cơ thể lớn như vậy cũng chẳng nhằm nhò gì trước cơn cuồng nộ của thiên nhiên. Tôi bị cuốn lên cao, rồi bị vùi xuống cạnh những tảng đá. Bùn đất, cát đá đè lấp lên. Tôi đã nằm dưới một ngôi mộ lớn, dưới một bãi cát vàng ven biển. Đấy là vùng Hoàng Lỗ bên vịnh Hạ Long!

***

Nằm sâu dưới đó hàng triệu năm, xương tôi đã hóa thạch. Trên nơi tôi nằm, đất cát mòn dần. Con người đã đến đó khai hoang, lấn biển lập ấp dựng làng, phát triển bờ cõi giang sơn. Con nước sông ngòi và vịnh biển theo mùa lên xuống gọi những đàn cá tôm ngoài biển Đông vào trú ngụ và sinh đẻ. Những chiếc thuyền nan, những con thuyền gỗ vượt sóng ra khơi tung chài thả lưới. Những cánh đồng lúa xanh lúa chín trải theo mùa. Những vườn cây đầy hoa thơm quả ngọt tỏa hương. Tiếng chim hót ríu ran vòm cây, tiếng thú gọi nhau ngân vang đỉnh núi. Tiếng ca hát thanh bình. Bão dập mưa tuôn. Bom rơi đạn xối. Tiếng mìn nổ lại phá đá những sườn núi lấy vật liệu dựng làng dựng phố. Làng đảo Hoàng Lỗ trên mình tôi xanh thắm nở nang.

Ngay trên mặt đất cát vàng chỗ tôi bị vùi lấp, có một gia đình đến sinh cơ lập nghiệp đã lâu đời. Ông cha họ cày bừa, gieo ươm, trồng khoai cấy lúa. Cát vàng cho củ khoai tím ngọt, cho hạt gạo trắng trong thơm thảo...

Đến thế hệ của người cha, ông cho đào một cái ao sâu để nuôi cá. Đầu tiên chỉ là cái ao nhỏ. Sau đào rộng ra thành đầm. Đào sâu xuống. Bất ngờ lưỡi mai đánh “khựng” một tiếng. Đá! Cậu con trai lớn tuổi mười bảy chợt kêu lên. Chạm đá rồi cha ơi! Đá cũng phải đào mới vuông ao! Người cha hạ lệnh cùng đàn con đào tiếp. Mồ hôi ròng ròng, rơi lỏng tỏng mặt nước. Lại đá trơ ra. Một mảnh ngắn. Một mảnh dài. Ôi! Nhiều mảnh ngắn, nhiều mảnh dài. Mảnh nào cũng cong, xếp sin sít bởi những khoảng trống. Đào nữa. Lại đào nữa! Nước vét cạn. Đất cát trơ ra một vùng rộng.

- Cha ơi! Không phải đá! Những người con trai đồng thanh xúm lại! Đá sao lại xếp nhiều tảng dài và cong giống nhau thế này? Như chiếc khung những vòm cửa lớn!

- Hình như xương! Một bộ xương!

- Xương gì mà to thế, còn như những chiếc ngà voi!

Mọi người lại vừa đào vừa tranh luận. Mỗi lúc lại thêm những phiến đá, những thanh đá trơ ra, tạo thành những lồng khung. Họ moi đất cát xung quanh, moi hẳn vào lồng khung. Hai ngày. Ba ngày. Một bộ khung bằng vòm một khoang thuyền hiện lên! Bọn trẻ nghịch ngợm chui vào trong khoang, luồn từ đầu này sang đầu kia. Chúng lấy muôi múc canh gõ thử. Từng chuỗi tiếng lanh canh, loong coong phát ra như âm thanh cây đàn đá ngân nga. Nghe rất vui tai.

Bộ xương cá biển! Đúng rồi! Bộ xương cá voi các con ơi! Không biết lành hay dữ đây! Ngẫm nghĩ một lúc, người cha quyết định đi báo chính quyền xã. Lập tức chính quyền xã báo về huyện. Huyện báo lên tỉnh. Tỉnh báo Trung ương. Viện khảo cổ, Viện Lịch sử cử các nhà khoa học, các cán bộ về nghiên cứu. Xe đậu dọc đường làng. Làng như có hội. Các ông người thì đầu hói, người thì râu tóc xoăn tít quanh mặt, thay nhau giới thiệu chức danh, hàm vị, thi nhau đoán định: Chắc là xương cá voi! Có thể một con cá voi đang săn mồi từ đại dương, lao vào đây bị mắc cạn... Có thể một con cá voi bị sóng đánh dạt từ biển Đông vào vịnh... Con cá voi này bị động đất hay sóng thần vùi lấp... Thuở hồng hoang chỗ này cũng là đại dương... Do vận động của vỏ trái đất, một bãi cát vàng đã vùi lên nó...

Hội thảo diễn ra tại chỗ. Rất nhiều những giả thuyết đưa ra tranh luận, mỗi người một ý, ai cũng có cái lý của mình. Cuối cùng người ta đào toàn bộ bộ xương lên, khớp lại theo các khớp nối tự nhiên. Đúng là một bộ xương cá Voi! Một con cá Voi khổng lồ với độ dài xếp thừa một cái sân!

Lập tức bộ xương hóa thạch của tôi được dội rửa sạch sẽ, hiện hữu khung hình, phơi màu trắng ngà ngọc dưới nắng. Mặc mọi người thao thao bất tuyệt. Tôi sướng run lên trong những ngọn gió biển thổi mạnh và nắng chang chang. Cốt tôi nằm đó hàng triệu năm, nay bỗng được ánh sáng thần Mặt Trời chiếu rọi. Hồn tôi bay lang thang trong mây nước hàng triệu năm, nay bỗng được thấy cốt hóa đá! Hài cốt và Linh hồn hòa nhập làm một! Các bạn bảo sao không sướng!

Đảo Hoàng Lỗ xuất hiện một bộ xương cá Voi!

Tin loang xa, đồn đại khắp nơi. Một thành ba, ba thành năm, năm thành bẩy, bẩy thành chín... Người ta kéo đến ngàn ngạt. Làng bày ra cách bán vé thu tiền. Vô hình tôi làm thêm một khoản thu nhập cho làng... Không thể để tại chỗ. Phải cho bàn dân thiên hạ được xem. Xưa nay đã có ai biết cá Voi với xương xẩu nó thế nào! Lấy hiện vật, lấy trí tò mò của thiên hạ để hái ra tiền!

Vậy là họ di chuyển tôi, tháo ra lắp lại. Tôi được chở trên những chuyến ô tô đến các phố phường, thôn xóm trong huyện. Nơi nào ô tô không vào được thì xe công nông, xe bò, cả xe đạp, vai người khuân vác, mỗi thứ một đoạn, một khúc. Sau đâu đấy lại lắp ráp đầy đủ. Lại bán vé, lấy tiền. Tôi lại vô hình làm thêm một khoản thu nhập cho xã, cho làng những nơi mình đến...

Ba năm sau, tôi được tạm yên vị tại Nhà Bảo tàng cấp huyện. Người các nơi đổ về thăm nhà Bảo tàng. Họ vào phòng trưng bầy chiêm ngưỡng tôi với ánh mắt đầy kỳ lạ. Trong nhà Bảo tàng, tôi thành hiện vật khảo cổ học và di chỉ văn hóa chứa biết bao bí ẩn. Tôi không còn là nhân tố bán vé thu tiền nữa. Nhà Bảo tàng ai lại bán vé thu tiền, dẫu là cấp huyện. Lâu rồi, xem nhiều cũng chán, chả còn gì để xem nữa, người đến cũng thưa thớt, cũng nhạt dần. Thói đời là vậy.

Thế rồi, huyện không đủ điều kiện và thẩm quyền để lưu giữ bảo tồn vốn khảo cổ lâu dài. Tôi được chuyển lên Nhà Bảo tàng cấp tỉnh. Được nằm trên một tầng cao, trong một căn phòng trưng bày thoáng rộng có nhiều cửa sổ nhìn ra biển. Ban ngày tôi được thấy Mặt Trời, biển và núi; ban đêm thấy Mặt Trăng và đường phố lấp lánh đèn hoa. Thần Mặt Trời không thể ngờ cá Voi tôi ngự ở đây! Cứ thế thời gian trôi đi. Không biết liệu tôi có tồn tại ngàn năm, vạn năm, triệu năm nữa không, bằng bộ xương hóa thạch màu trắng ngà?

***

Một buổi tối, khi thành phố đã lên đèn. Cánh cửa Nhà Bảo tàng mở rộng. Người người bước trên các bậc đá lên các phòng. Có một người đàn ông vạm vỡ, khỏe mạnh, y phục giản dị dắt một đứa bé trai vào “phòng trưng bày Bộ xương cá Voi”. Tôi nhận biết người đàn ông chính là con trai ông chủ nhà đào ao làm đầm ngày ấy. Ngày ấy, người đàn ông này còn là một cậu bé, con lớn trong gia đình. Cậu bé này, trong một nhát mai đã chạm phải bộ xương tôi, đã đào thấy tôi, đã phát hiện ra tôi. Những ngày bộ xương cá Voi còn để trên sân nhà, cậu đã rút một mảnh xương sườn giấu vào buồng kín định giữ làm kỷ niệm. Khi các nhà khoa học đến nghiên cứu, hỏi sao lại thiếu một chiếc xương? Cậu đã lấy ra trả lại, lắp vào như cũ. Khi bộ xương phải chuyển đi, cậu ngơ ngẩn hàng tháng trời. Nhớ bộ xương cá Voi, cậu từng cuốc bộ hơn chục cây số lên huyện, sang ngôi làng bên kia sông đang trưng bày để xem. Cậu cũng phải mua vé mới được vào. Tôi biết điều đó, thương cậu lắm, nhưng không thể giúp được gì hơn. Cha mẹ cậu đã chết sau một trận bão lớn đổ vào vùng đảo. Căn nhà ọp ẹp bị bão đánh sập, đè lên họ. Mất cha mất mẹ, cậu bé phải nuôi bốn đứa em qua những tháng năm đói nghèo đầy gian khó và cực nhọc.

Giờ đây, cậu, người đàn ông ấy đang đứng bên tôi. Đứa cháu nhìn bộ xương Cá Voi, lộ vẻ kinh ngạc, sợ sệt. Nó lùi lại sau ông. Ông dỗ cháu: Đừng sợ! Đây là bộ xương Cá Voi! Vật vô tri vô giác này hàng mấy triệu năm trước là một ông cá khổng lồ, dũng mãnh. Ông là tráng sĩ của biển cả. Nhưng ông rất hiền lành. Ông cá có thể cảm nhận và nghe các âm thanh từ xa hàng chục dặm và có thể phân biệt được âm thanh đến từ hướng nào. Trước những cơn bão biển, hễ thấy các đoàn thuyền là ông cá lại phát ra từng hồi âm thanh như thể báo hiệu nguy hiểm để giúp đỡ con người... Trước đây cụ nội và ông đã phát hiện và đào được lên dưới ao đầm nhà ta. Cứ sờ tay mà xem, mát lắm, thích lắm. Đá cũng không đẹp bằng!

Người đàn ông lặng nhìn bộ xương màu trắng ngà. Ông gõ gõ khấu ngón tay vào mấy chiếc xương sườn bụng cong cong như gõ lên những phím đàn: Coong coong... Coong coong... Quả thật là kêu. Quả thật là đẹp! Không khác gì những chiếc ngà voi! Ông lẩm bẩm:

- Hôm qua đến Công ty Du lịch Gia Hoàng, trong phòng Trưng bày sản phẩm du lịch cũng có một bộ xương Cá Voi! Thế hóa ra hiện tại trong tỉnh ta có hai bộ? Một bộ của Công ty, nom trắng bóng hơn! Một bộ ở đây, trắng ngà, sù sì ram ráp. Lâu lắm, tới bốn chục năm, hôm nay mình mới được nhìn lại bộ xương cá Voi. Nhưng không biết bộ nào dưới ao đầm nhà mình? Thời ấy, cha mình thực thà quá! Sao ông không bí mật đem giấu rồi đóng gói từng bộ phận, từng ít một đem bán cho nước ngoài như kiểu bây giờ bọn buôn lậu ngà voi, sừng tê giác thường làm?

Biết đâu bố sẽ được khoản vốn để lại cho các con một tài sản kếch sù từ bộ xương cá Voi! Hồi ấy, người đời còn đồn đại: Thấy xương Cá Voi là độc lắm! Nên bố mẹ nhà ấy mới bị bão đè tan nát!... Mặc miệng thế gian! Dù sao mình cũng đã vượt qua nghèo đói, qua bao nghiệt ngã, truân chuyên mà có con có cháu đến bây giờ.

Ai bảo Cá Voi không phù hộ? Nghĩ đến đây, ông chắp tay, cúi xuống vái vào bộ xương Cá Voi lia lịa...

Linh hồn Cá Voi tôi bàng hoàng, rúng động. Tôi nín hơi, thả nhẹ vào không gian một làn sóng âm thanh: Này cậu bé ngày xưa ơi! Người đàn ông kia ơi! Chính tôi đây! Tôi là bộ xương Cá Voi ngày ấy ở ao đầm nhà ông, ở đảo Hoàng Lỗ cát vàng đây! Người đàn ông rùng mình: Ôi! Vậy ư? Tuyệt vời quá! Chúng ta còn cơ hội gặp nhau! Ngài là cốt ngư hóa thạch hàng triệu năm. Tôi mới sáu mươi năm đời người. Chúng ta hội ngộ thế này, quý lắm thay!

- May mắn hồi ấy cụ thân sinh ra ông đã không bán tôi cho nước ngoài như ông vừa nghĩ...

- Ôi! Ngài biết tôi vừa nghĩ? Trời! Thánh quá!

- Đấy là tôi giả dụ vậy thôi.

- Thời đó nghèo đói lắm ngài ạ! Nhưng cha tôi đã không vì thế mà làm việc giấu giếm. Coi đây sẽ là một cổ vật thiêng, một cổ vật quốc gia, nên ông đã đi báo chính quyền!...

Người đàn ông thắc mắc: Thưa ngài! Bộ xương cá voi ở Công ty Gia Hoàng là thế nào?

- Ha ha... Ha ha... Một tràng cười lớn ngân vang: Đấy là bộ xương giả bằng nhựa trắng! Họ đúc giả, làm giống bộ xương cá voi thực để thu hút khách du lịch mà thôi!

- Đến bộ xương cá voi cũng làm giả ư ngài? Người ta tận dụng mọi thứ để kinh doanh!

- Ông không biết à? Hài cốt liệt sĩ còn bị bọn vô đạo mạo danh nhà ngoại cảm làm giả...

- Tôi có biết qua báo chí và truyền hình...

- Nhưng nhân đây... tôi cũng xin kể thực với ông... Suýt nữa tôi bị đem ra nước ngoài...

- Nghĩa là sao? Ngài bỏ đất nước tôi? Và tôi sẽ không bao giờ thấy ngài?

- Đúng! Một nhóm người đã bí mật thực hiện mưu đồ đánh cắp bộ xương cá Voi bán cho Bảo tàng nước ngoài, hoặc bọn đại gia nào đó với giá mười triệu đô la! Họ tháo tôi thành từng mảnh nhỏ, đóng thùng cất giấu cùng những thùng hoa quả trong contene chở đến biên giới. May sao, bộ đội biên phòng cửa khẩu đã phát hiện và bắt giữ chúng...

- Ôi! Tồi tệ đến thế ư? Người đàn ông ngạc nhiên. Song giọng ông chợt vui mừng: Nên ngài còn ở lại đất nước tôi hôm nay?

- Họ xếp đặt tôi như cũ. Nhưng tại đây ông không phát hiện ra điều gì lạ ư? Hình như bộ xương chỗ trắng ngà, chỗ trắng toát nham nhở? Do bị ẩm mốc? Đúng và cũng không đúng! Ông biết không?

- Có vấn đề gì hệ trọng? Xin ngài cho biết! Tôi có thể giúp ngài?

- Ông biết không? Tôi được đánh giá là một bộ xương cá voi hóa thạch lớn nhất hiện có ở Việt Nam! Người ta đang bàn nhau bảo quản bộ xương tôi. Họ ngâm tẩm xương tôi vào hóa chất, quét sơn trắng phủ kín toàn bộ... Đã nhiều bài báo phê phán việc làm này. Mới đây lại mở cuộc Hội thảo Khoa học có tới 50 nhà khoa học tầm cỡ trong và ngoài tỉnh tham dự. Bộ hài cốt Cá Voi tôi được chăm lo bởi những cái đầu đầy trí tuệ!?

- Ôi! Sao lại có thể như vậy? Màu trắng ngà tự nhiên của ngài sẽ mất, bộ xương sẽ bị biến dạng, sẽ mủn ra vì hóa chất! Không nên! Không nên và không được! À... Ngay ở mấy làng xã quê tôi vừa qua cũng xảy hiện tượng này. Một số di tích lịch sử và văn hoá đình chùa miếu mạo ở các địa phương khi trùng tu, tôn tạo, sửa chữa, họ cũng đã không giữ đúng nguyên trạng. Tượng Phật, tượng Thánh, tượng Mẫu, tượng Thành Hoàng cũng đem sơn quét, thêm bớt chi tiết, thay đổi kiểu dáng làm ảnh hưởng đến giá trị cổ vật. Tượng Phật gỗ màu nâu cổ điển, họ đem phủ lên lớp nhũ vàng nhũ bạc, tượng đá lại quét sơn đỏ chót... Dân làng đã bắt đền họ... Đấy là chưa nói đến nạn mất cắp... Rồi kiến trúc đền chùa vốn cổ kính, trầm mặc, họ đem phá đi xây lại thành công trình đồ sộ nguy nga như cung điện, tòa thành.

Linh hồn cá Voi khẳng định: Họ đã đánh mất bản sắc kiến trúc đình chùa dân tộc Việt ngàn năm văn hiến. Họ đã thương mại hóa cả chốn tâm linh! Rồi quay lại câu chuyện đang dang dở: Trong hội thảo bảo quản bộ xương Cá Voi, họ tranh luận dữ dội lắm! Họ đầu tư kinh phí hóa chất và sơn quét nhiều lắm! Tôi đã thấy những “ông thầy ăn một, bà cốt ăn hai”! Người đời thời nay phức tạp quá!

Người đàn ông quả quyết: Không được! Tôi sẽ ngăn cản họ....

- Cũng khó lắm! Kể ông không nên dắt đứa cháu theo để nó biết câu chuyện của chúng ta! Linh hồn Cá Voi nhẹ nhàng trách người đàn ông: Tâm hồn trẻ đang là tờ giấy trắng!

- Thưa ngài! Không sao đâu ạ! Theo tôi nên cho các con cháu hậu sinh biết để chúng lớn lên sẽ rút bài học kinh nghiệm!

Một làn gió ngoài cửa sổ thoảng vào. Bộ xương khẽ chuyển động. Linh hồn Cá Voi thở dài.

***

Ra khỏi phòng trưng bày, hai ông cháu bước xuống từng bậc đá tam cấp. Người đàn ông buồn bã không thiết nói năng gì. Khi đi qua dãy hành lang tầng dưới, ông thấy những thùng sơn trắng to đùng để la liệt cùng những chiếc bút sơn to bản, những hộp máy phun sơn ngổn ngang. Mấy công nhân nam nữ chắc là thợ sơn đang nằm ngủ trên những tấm bạt. Đây là những thùng sơn sẽ tiếp tục đem lên sơn trắng bộ xương Cá Voi?

Ông dắt thằng cháu thoăn thoắt bước tới chỗ những thùng sơn. Nhanh như cắt ông cầm những hộp máy phun sơn chạy lại đám thợ sơn, xạng chân, phun phủ lên người họ. Rồi lại xách tiếp những thùng sơn lớn đổ xuống người họ. Thoáng cái, đám thợ sơn trắng toát một màu sơn như những pho tượng thạch cao đặt nằm trên bạt. Đám thợ sơn ngột thở, vùng thức dậy. Họ không hiểu gì cả. Người đầy sơn dính bết. Họ hét toáng lên: Điên! Người điên chúng bay ơi!

Người đàn ông cũng bất ngờ hét lên giận dữ: Chúng bay mới là những thằng điên con điên! Hãy trả bộ xương Cá Voi về nguyên trạng. Không được sơn quét gì cả! Đồ điên!

Trong cơn hăng, ông tiếp tục vung tay phun những thùng sơn vào người họ, vào khắp nơi. Vừa lúc đó, một người to béo, đầu hói, cổ thắt calavat đỏ, bật tung cửa phòng nhìn ra: Có chuyện gì thế?

- Giám đốc ơi! Cứu! Cứu chúng em! Cứu chúng em... Người điên... điên...

Giám đốc chạy vội tới, bỗng vấp ngã sóng soài. Một thùng sơn lớn lao tới, đổ ập vào giám đốc. Thoáng chốc ông ta biến thành một pho tượng trắng toát, ướt nhượt trên nền gạch hoa kẻ những ô đen. Thằng bé con thích chí, vỗ tay reo ầm ĩ:

- Hoan hô! Hoan hô! Tượng người! Người tượng! Ông ơi!

Một làn gió mạnh thổi qua mát lạnh cùng những làn âm thanh ngân nga âm âm như vọng từ đáy đại dương khiến không gian nhà Bảo tàng như bị đẩy lùi rộng ra. Linh hồn cá Voi vừa vụt bay! Từng chuỗi âm thanh loong coong... loong coong... ngân nga tưởng chừng không dứt trong không gian!

Tổng hợp nhiều nguồn