Phát biểu tại lễ khai mạc Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Đà Nẵng (SURF 2025), Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh cho biết, đổi mới sáng tạo đang là động lực then chốt nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh quốc gia.

Việt Nam xếp thứ 55 thế giới về chỉ số hệ sinh thái khởi nghiệp (tăng 1 bậc so với năm 2024), xếp thứ 28 toàn cầu về số lượng startup, đồng thời đứng thứ 5 trong khu vực Đông Nam Á và thứ 11 tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Tuy nhiên, ông cũng thẳng thắn chỉ ra những điểm nghẽn đang tồn tại: chỉ 0,4% doanh nghiệp tại Việt Nam là startup đổi mới sáng tạo; năng lực mở rộng ra thị trường quốc tế của startup trong nước còn yếu...

Thứ trưởng nhấn mạnh, Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị đã xác định khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là nền tảng, là động lực trung tâm cho phát triển nhanh và bền vững. Trên cơ sở đó, Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo vừa được Quốc hội thông qua, đã chính thức đặt đổi mới sáng tạo ngang hàng với nghiên cứu khoa học. Đây là bước tiến quan trọng, mở đường cho các chính sách đột phá.

Thứ trưởng Hoàng Minh cho biết, Bộ Khoa học và Công nghệ đang khẩn trương phối hợp với các bộ, ngành xây dựng các nghị định và văn bản hướng dẫn luật để trình Chính phủ trong tháng 10/2025, với một số điểm mới nổi bật:

Thứ nhất, sẽ hình thành mạng lưới các trung tâm đổi mới sáng tạo từ trung ương đến địa phương. Trong đó, Đà Nẵng được lựa chọn trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo cấp quốc gia, đảm nhiệm vai trò kết nối và cung cấp giải pháp công nghệ trên quy mô toàn quốc.

Thứ hai, lần đầu tiên Việt Nam sẽ hình thành quỹ đầu tư mạo hiểm do Nhà nước cấp kinh phí. Quỹ đầu tư mạo hiểm sẽ có ở cấp trung ương và các địa phương. Các quỹ này chấp nhận rủi ro, không quy trách nhiệm khi startup thất bại, được phép thuê tổ chức/cá nhân trong và ngoài nước để quản lý. Hệ thống quỹ này dự kiến đi vào hoạt động ngay trong năm 2025.

Thứ ba, sẽ tổ chức thị trường chứng khoán chuyên biệt dành cho khởi nghiệp sáng tạo. Các nhà đầu tư trong và ngoài nước sẽ có cơ hội tham gia giao dịch cổ phiếu của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo ngay trên sàn giao dịch chứng khoán của Việt Nam; mở ra cơ hội IPO ngay trong nước, thay vì phải tìm đến sàn chứng khoán nước ngoài như trước.

Thứ tư, sẽ tổ chức lại Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia, cho phép hỗ trợ trực tiếp doanh nghiệp trong mua bản quyền, đào tạo nhân lực, đầu tư trang thiết bị và hỗ trợ lãi suất vay ngân hàng. Nhà nước cũng sẽ xem xét mua lại kết quả nghiên cứu hoặc sản phẩm từ startup để hỗ trợ thị trường, hoặc phát hành voucher sử dụng sản phẩm đổi mới sáng tạo.

Thứ trưởng Hoàng Minh cho biết, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng trình Quốc hội sửa đổi Luật Sở hữu trí tuệ và Luật Chuyển giao công nghệ trong tháng 10 tới. Một số nội dung đáng chú ý gồm: cho phép thế chấp tài sản trí tuệ để vay vốn ngân hàng, khuyến khích các hình thức chuyển giao công nghệ giữa các tổ chức trong nước và có chính sách ưu đãi cụ thể.

Bên cạnh đó, Bộ tham mưu Chính phủ trình Bộ Chính trị đề án quốc gia khởi nghiệp. Trong đó, lần đầu tiên sẽ đưa công nghệ trở thành dịch vụ cho hoạt động khởi nghiệp. Một cá nhân có thể thành lập doanh nghiệp một người, sử dụng môi trường số để thay thế bộ máy văn phòng, kế toán truyền thống.

Mô hình này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy chuyển đổi hộ kinh doanh cá thể sang doanh nghiệp, rút gọn thủ tục hành chính và lan tỏa văn hóa khởi nghiệp tới toàn dân.