Ảnh minh họa

Ngày càng có nhiều bậc cha mẹ bắt đầu tập trung vào việc trau dồi trí tuệ cảm xúc của con cái. Trẻ có thể cư xử tốt và hợp lý khi ở nhà, dần trở nên điềm tĩnh, lịch sự. Tuy nhiên, nhiều người không hiểu ý nghĩa thực sự của EQ cao ở trẻ.

Nhiều người thấy con cái rất biết nghe lời, biết cách nói những câu lấy lòng người khác và không bao giờ đòi hỏi cha mẹ bất kỳ điều gì như những đứa trẻ khác. Họ lấy làm tự hào và thường khen con mình có chỉ số EQ cao.

Song nhiều trường hợp cha mẹ đang lầm tưởng, thực ra đứa trẻ đang bị thiếu thốn tình cảm của cha mẹ chứ không phải chúng có chỉ số cảm xúc EQ cao!

Trên một diễn đàn ở Trung Quốc gần đây, có một người cha vô cùng tự hào nói rằng con trai của mình rất hiểu chuyện, EQ (chỉ số cảm xúc) đặc biệt cao.

Mới chỉ 3 tuổi mà bé có thể tự mặc quần áo, mang giày, dọn dẹp nhà cửa, gặp người là lễ phép, không bao giờ yêu cầu linh tinh, cũng không cáu giận. Chỉ cần là điều cha mẹ yêu cầu, bé hầu như đều làm được.

Các bậc phụ huynh khác đều tỏ ra ngạc nhiên và đồng loạt hỏi bí quyết làm sao để nuôi dạy được con như vậy.

Người cha giải thích rằng thực ra mình cũng không làm gì đặc biệt, chỉ là không nuông chiều con, không làm hư bé.

Khi con yêu cầu gì mà cha mẹ không đồng ý, thì họ kiên quyết từ chối, dù bé có khóc lóc hay giận dỗi thế nào cũng không thay đổi.

Nếu bé không thể thực hiện những yêu cầu, cha mẹ sẽ lạnh lùng không đáp lại, cho đến khi bé làm được thì thôi.

Sau khi nghe những lời này, nhiều người không khỏi thở dài. Đây không phải là biểu hiện của EQ cao mà rõ ràng là sự thiếu thốn tình yêu thương ở trẻ.

Bởi vậy, nếu con bạn có 3 biểu hiện sau đây thì đó chính là dấu hiệu báo động cho thấy bạn phải quan tâm và yêu thương con nhiều hơn:

1. Quá quan tâm đến ý kiến người khác

Những đứa trẻ thiếu tình thương rất mong muốn sự quan tâm của cha mẹ, vì vậy chúng thường dùng những lời nói và việc làm khác nhau để thu hút sự chú ý của họ.

Một trong những đặc điểm nổi bật là chúng rất phụ thuộc vào những lời khen ngợi của cha mẹ.

Trong tiềm thức trẻ sẽ từ bỏ những ý kiến và nhu cầu của bản thân, cố gắng hết sức để đáp ứng nhu cầu của cha mẹ và quen nhìn thái độ của phụ huynh khi làm mọi việc.

Trẻ học được cách "đọc mặt người khác" trong cư xử. Một khi nhận thấy khuôn mặt của cha mẹ không vui, trẻ sẽ ngừng hành vi của mình cho đến khi họ trở nên tốt hơn. Đó là một biểu hiện quan trọng của sự bất an.

2. Luôn nghe lời cha mẹ răm rắp

Dù là đứa trẻ ngoan ngoãn hay biết nghe lời đến mấy thì chúng vẫn chỉ là một đứa trẻ. Bé vẫn phải có những lúc bướng bỉnh, ngang ngạnh, không nghe lời cha mẹ và quên lời cha mẹ dặn.

Đó là điều rất bình thường ở lũ trẻ. Vậy nên nếu đứa trẻ luôn nghe lời cha mẹ răm rắp, không bao giờ cãi lại thì đó lại là một sự bất thường.

Điều đó chỉ cho thấy cha mẹ bé là người có tính kiểm soát rất mạnh, luôn muốn con phải nghe lời mình vô điều kiện.

Qua thời gian dài bị kiểm soát và áp đặt, đứa trẻ trở nên không có chính kiến riêng của mình nữa.

Chúng không dám bày tỏ sở thích hay mong muốn của bản thân, nhất nhất nghe theo sự sắp đặt của cha mẹ.

Rõ ràng bé đang lớn lên trong một hoàn cảnh không hề có lợi cho sự phát triển tâm sinh lý của con.

Bé không được tự do bày tỏ quan điểm cá nhân, không được làm điều mình thích mà phải nghe lời cha mẹ từ những chuyện nhỏ nhất.

Cha mẹ đối xử với con thiếu tình thương, biến chúng thành những "con rối" chỉ biết làm theo mệnh lệnh của người lớn.

3. Không có yêu cầu

Trong quá trình phát triển ý thức, những ham muốn bên trong của con cái sẽ tăng lên, và những đòi hỏi đối với bản thân và cha mẹ chúng cũng sẽ tăng lên.

Nếu trẻ không bao giờ chủ động hỏi thì chứng tỏ mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái rất nhạy cảm, trẻ rất khao khát tình yêu thương của cha mẹ.

Vậy EQ cao thực sự là gì?

Chúng ta vẫn thường nói về "EQ cao", nhưng thực chất, EQ cao là gì?

Dưới đây là 4 khả năng được các sách nghiên cứu tâm lý chỉ ra:

Khả năng nhận diện cảm xúc: Đó là khả năng nhận ra cảm xúc của người khác thông qua những biểu cảm nhỏ nhất.

Ví dụ, bạn có thể nhận ra người khác đang giận dữ, cảm thấy tủi thân hay đang khó chịu chỉ qua một cái nhíu mày hay một cử chỉ nhỏ.

Khả năng nhận biết cảm xúc của bản thân: Là khi trẻ biết nhận thức cảm xúc của chính mình, chẳng hạn như khi bị người khác bắt nạt, trẻ có thể nhận ra mình đang tức giận, sợ hãi hay lo lắng. Tuy nhiên, một số trẻ khi bị bắt nạt lại không nhận ra cảm giác của mình và có thể im lặng chịu đựng hoặc tự thuyết phục rằng mình không nên sợ hãi.

Khả năng hiểu cảm xúc của người khác: Ví dụ, nếu mẹ nổi giận vì con không mặc áo khoác, một người có EQ cao sẽ hiểu được rằng mẹ không chỉ giận, mà có thể mẹ đang lo lắng con sẽ bị cảm lạnh hoặc sợ người khác chỉ trích. Mọi hành động của mẹ đều xuất phát từ tình cảm và sự quan tâm.

Khả năng quản lý cảm xúc: Đó là khả năng nhận thức và biểu lộ cảm xúc phù hợp với hoàn cảnh. Chúng ta không thể cứ cười ầm ĩ khi sếp đang phát biểu trong cuộc họp, hay không thể ngồi khóc lóc giữa phố. EQ cao giúp chúng ta điều tiết cảm xúc một cách thích hợp.

Nếu trẻ không bao giờ chủ động hỏi thì chứng tỏ mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái rất nhạy cảm, trẻ rất khao khát tình yêu thương của cha mẹ. Ảnh minh họa

Làm thế nào để giúp trẻ phát triển trí tuệ cảm xúc?

Thể hiện tình yêu thương với trẻ

Khi con còn nhỏ, cha mẹ nên bày tỏ tình yêu thương với con thường xuyên hơn, ôm con, động viên, ở bên con và trực tiếp nói: "Mẹ yêu con lắm".

Ngay cả khi trẻ làm điều gì sai, cha mẹ nên đưa ra lời ρhê bình nhẹ nhàng, và cho trẻ biết rằng mình nhắc nhở là vì lợi ích của trẻ.

Đừng so sánh với con cái của người khác, điều này sẽ chỉ làm cho sự thất vọng của trẻ thêm trầm trọng.

Đừng nói: Bố/Mẹ không yêu con, không muốn thấy con

Dù tức giận đến mấy cũng không nên nói ra những lời này. Bởi vì đứa trẻ còn quá nhỏ để phân biệt giữa các chi tiết thật và lời hờn dỗi, chúng sẽ thực sự tin điều đó.

Khuyến khích trẻ bày tỏ ý kiến của mình

Giao tiếp là một cách tốt để thúc đẩy mối quan hệ cha mẹ gần gũi hơn. Cha mẹ nên khuyến khích con bộc lộ những suy nghĩ và cảm xúc bên trong của mình. 
 
(Tổng hợp nhiều nguồn)